تهران از مسیر کناری، آرشیوی در جریان است که به بازنمایی تهران در رسانه‌های مختلف هنری می‌پردازد. تهران از مسیر کناری، شامل فیلمهای مستند، ویدیو و سینمای تجربی است و به نمایش آثاری از کاوه مهربانی، سامان خسروی، مهدی باقری، پیروز کلانتری، علیرضا رسولی نژاد، امیرعلی قاسمی، بهمن کیارستمی، پالیز خوشدل / زینب تبریزی، ژاله نساری، سیاوش نقش‌بندی، بهار صمدی، احسان براتی، آرش فشارکی، ستاره جباری، احسان بهمنش، آرش خاکپور/ آرش رادکیا، امیرعلی محبی نژاد، نبراس هویزاوی، رویا کشاورز، مونا کاکنج، فوژان خواجه و طنین ترابی است
هنرمندان و فیلمسازان حاضر در تهران از مسیر کناری، گاه به مکان‌هایی روی نقشه پرداخته‌اند و گاه به دیالوگهایی بین تهران و شهر دیگری روی آورده‌اند. گاه شاهد اجراهایی برای دوربین در مکان‌هایی آشنا هستیم و گاه دوربین خود شاهدی پرسه‌زن بوده که یادها و لحظات این گشتن را به رخ ما می‌کشد. مصاحبه‌ها در جریان است چه از تغییرات روزافزون توسعه‌ی بی مبالات شهری چه شرح حال مجسمه‌ها یا همراهی با یادهای پراکنده از یک خیابانی یکطرفه یا پارک اصلی شهر. نگاهی به حاشیه
سیاه و سفید (تهران کالیدوسکوپی) | کاوه مهربانی |۸۰:۰۰ | ایران
فیلم هشتاد دقیقه‌ایِ سیاه و سفید (که قبلاً با نام‌های علیرغم ظاهرش، مستندی درباره‌ی معماری مدرنیستی تهران نیست؛ چرا که نگاهی تجریدی به آن دارد و از آن صرفاً به‌عنوان ماده خام کار استفاده می‌کند. هرچند، از آنجا که خیلی از ساختمان‌ها و جزییات نشان‌داده‌شده، امروز دیگر وجود ندارند (مثل سینما مایاک که اخیراً تخریب شد)، مستندات مهمی را نیز در خود دارد. این فیلم، در واقع، مجموعه‌ایست از تکه‌هایی که طی حدود پنج سال، و بدون برنامه‌ریزی‌ای خاص، از هر چیزی که از معماری دوره‌ی مدرنیستی تهران جالب به نظرمی‌رسید، جمع‌آوری شده‌است.
تخریب‌شده‌ها | سامان خسروی |۰۵:۰۰| ۱۳۹۴ | ایران
ایده این کار زمانی به ذهنم رسید که ساختمان روبروی استودیوی محل کارم در حال تخریب بود. شروع به ثبت محو شدن تدریجی ساختمان کردم، اما در این هنگام، کارگران ساختمانی و شرایط فلاکت‌بارشان توجهم را جلب کرد و ناخودآگاه بر روی آنها تمرکز کردم.
اهالی خیابان یکطرفه | مهدی باقری | ۷۲:۰۰| ۱۳۹۳ | ایران
اهالی خیابان یک طرفه مستندی است با حضور «لوون هفتوان»، درباره بعد از قیام سی‌ام تیر علیه «احمد قوام»، خیابانی است که تا قبل از آن به نام «قوام السلطنه» معروف بود، و بعدها به قیام سی تیر تغییر نام پیدا کرد. اما این فقط یک خیابان ساده نیست و از لحاظ اجتماعی اهمیت خاصی داشته و افراد صاحب نامی تجربه زندگی در آن را داشته‌اند؛ افرادی که صحبت‌های آنها در مورد محل زندگی‌شان شنیدنی است.
سلینجر خوانی در پارک شهر | پیروز کلانتری | ۲۹:۰۰| ۱۳۸۹ | ایران
این فیلم مستند خاطرات شخصی فیلمساز از گذشته است که با گفتاری که لحنی شاعرانه دارد به تصویرهای زنده امروز پارک پیوند می‌خورند و در عین انتقال اطلاعات اولیه درباره پارک شهر تهران، به این مکان شخصیتی ذهنی می‌بخشد
صحنه‌های خارجی | علیرضا رسولی‌نژاد | ۷۰:۰۰ | ۱۳۸۲ | ایران
مردی میانسال آپارتمانش را برای مدتی در اختیار برادرزاده‌هایش (شایان و شارلین) قرار می‌دهد و خودش به سرزمین‌های شمالی می‌رود: ۱) شایان و شارلین در آپارتمان عموجان، یادداشت‌هایی درباره وودی آلن، طبقه متوسط، معماری و سینمای ایران می‌خوانند. ۲) شایان و شارلین فیلمی مستند و ناتمام به کارگردانی عموجان می‌بینند. ۳) شایان و شارلین تصمیم می‌گیرند فیلمی تجربی به نام «صحنه‌های خارجی» بر اساس ایده‌های عموجان بسازند
خاطرات ویدئویی | امیرعلی قاسمی | ۰۶:۲۲ | ۱۳۸۲ | ایران
یک پروژه در جریان است که از سال هفت سال پیش توسط امیرعلی قاسمی شروع شده است و برای اولین بار در یک اثر ویدئویی هفده دقیقه‌ای متشکل از چهل وهفت کلیپ مستند در خانه هنرمندان ایران به نمایش درآمد که توسط هنرمند در مکان های‌عمومی و خصوصی مختلف مانند خانه‌ها، خیابان‌ها، کافه‌ها، نگارخانه‌ها و نیز کارگاه‌های هنرمندان ضبط شده‌اند، او بعدها نسخه‌های متعدد و مختلفی را از خاطرات ویدئویی ارائه کرده است و نسخه حاضر به مدت شش دقیقه و شامل چهار کانال ویدئوست که به طور همزمان نمایش داده می‌شود و دورنمایی از محیط زندگی و کار وی را در سالهای آغاز فعالیت حرفه‌ای‌اش را نشان می‌دهد
مجسمه‌های تهران | بهمن کیارستمی | ۶۰:۰۰ | ۱۳۸۶ | ایران
مستند “مجسمه‌های تهران” ۶۱ دقیقه‌ای به کارگردانی بهمن کیارستمی به مرور تاریخ مجسمه‌سازی و تاریخچه دو مجسمه در شهر تهران می‌پردازد که اولین آنها اثری از بهمن محصص است که در دهه ۵۰ جزء اولین آثار مدرنی بود که در تهران نصب شد و دومی مجسمه‌ای از ایرج اسکندری در میدان انقلاب است، اثری که ۲۷ سال به عنوان سمبل انقلاب و دفاع مقدس در میدان انقلاب نصب بود و حال جای خود را به ایستگاه مترو داده است
سلاطین خیابان‌ها | پالیز خوشدل – زینب تبریزی | ۳۹:۰۰ | ۱۳۸۸ | ایران
سلاطین خیابان‌ها مستندی دربارهٔ زندگی بنیان‌گذاران پارکور (شهرنوردی) در ایران است که سعی در برگزاری فستیوال پارکور در شهرک اکباتان را دارند اما آنها در این راه با مشکلات گوناگونی رو به رو می‌شوند
سینما فلور | ژاله نساری | ۴۲: ۳ | ۱۳۹۷ | ایران
قبل از انقلاب ۱۹۷۹، بیشتر فیلمهای سینمایی ایرانی شامل رقصنده‌ها و خواننده‌های زن و روابط عاشقانه آنها بود. تولید چنین فیلم‌هایی در دوران پس از انقلاب ممنوع شد و اکثر بازیگران مرد و زن این فیلم‌ها از صنعت سینما کنار گذاشته شدند. . سینمای فلور، سینمای قدیمی در جنوب تهران است که به دلیل نمایش این قبیل فیلم‌ها مشهور بود. پس از انقلاب، سینما فلور، ضعیف و ضعیف‌تر شد و در سال ۱۳۶۳ برای همیشه بسته شد
تهران متاستاز | سیاوش نقش‌بندی | ۰۲:۰۴ | ۱۳۹۴ | ایران
جمعیت شهر تهران طی چند دهه گذشته به طور پیوسته رشد کرده است و اکنون حدود ۱۳ میلیون نفر است
ساختمان پلاسکو | بهار صمدی |۰۳:۰۰ | ۱۳۹۶ | ایران
ساختمان پلاسکو واقع در تهران در سی دی ۱۳۹۵ آتش گرفت و فرو ریخت.
ساختمان پلاسکو حضوری نمادین در خط افق تهران داشت و در دهه چهل شمسی توسط یک تاجر ایرانی یهودی ساخته شد. تصویر استفاده شده در این ویدئو، از موقعیتی رفته شده است که در آن ساختمان کاملاً مشخص نیست
ریسه | احسان براتی | ۱۱:۳۳ | ۱۳۹۷ | ایران
این فیلم از اتصال تکه‌های خاصی، جداشده از زمینه زندگی روزمره ساخته شده است. تلاش برای ایجاد یک روایت که از قصه‌گویی اجتناب می‌کند. روایت که عمدتاً در مکان‌های عمومی رخ می‌دهد و به دلیل این آشنایی مشترک و متداول، قطعیت و بیگانگی‌اش را از دست می‌دهد. مکان‌ها و اتفاقات که به طور معمول و بخشی از حافظه جمعی شناخته می‌شوند، توسط مدیا آشنایی‌زدایی می‌شوند. یک فضای خطی مانند ریسه‌ای که شبیه به خود زندگی است، زندگی که در جریان، منحصر به فرد و غیر قابل تکرار است
کارگران با خورشید خداحافظی می‌کنند | آرش فشارکی | ۰۲:۵۹ | ۱۳۹۱ | ایران
پنج بعد از ظهور یک روز پاییزی است. کارگران در حال تخریب یک ساختمان‌اند و ساختمان به هنگام غروب فرومی‌ریزد. روز پایان می‌یابد
راه‌های رسیدن به انقلاب | ستاره جباری | ۰۷:۳۶ | ۱۳۸۷ | ایران
میدان انقلاب و خیابان‌های اطراف آن همیشه با ترافیک مسدود شده‌اند، درست مثل هر میدان یا خیابان دیگری در تهران. برای رسیدن به آنجا، باید فاکتورهای مختلفی مانند زمان، ترافیک، هزینه و بسیاری چیزهای دیگر را در نظر گرفت. اگر انتخاب درستی نکنید، یا خیلی زود یا خیلی دیر خواهید رسید
اتاق شماره بیست و هشت، از سقف تا کف | احسان بهمنش | ۱۳:۳۳ | ۱۳۸۵ | ایران
اتاق شماره بیست و هشت، یک فضازمان است که از کف تا سقفش، به استثنای فضای فیزیکیش، یک بازه بیست و هشت ساله را در برمی‌گیرد که این ویدئو از خلالش عبور می‌کند
باغ‌وحش تهران | آرش خاکپور، آرش رادکیا | ۱۰:۳۷ | ۱۳۸۷ | ایران
باغ وحش تهران یک مستند تجربی است. این فیلم باغ وحش و حیات وحش را در تهران نشان می‌دهد
بیست‌وهفت دقیقه تا رفتن | امیرعلی محبی نژاد | ۱۷:۰۰ | ۱۳۸۷ | ایران
مهاجرت، در جوامع ضعیف، مانند جامعه من، راه‌حل متداولی است. اما هیچ‌گاه برای من قابل‌درک نبوده است. من فکر می‌کنم مسکنی کوتاه‌مدت باشد و نه یک درمان همیشگی. از آنجا که من به گذشته وابسته‌ام، مهاجرت خطر دل‌تنگی برای موطن، کودکی، خانواده، خاطرات و دوستان را برایم به همراه دارد. این‌ها چیزهایی است که برای دستیابی به امتیازهایی در کشوری دیگر، باید پرداخت. هرچند، آدم‌های اطراف من در حال ترک کشور هستند و این قسمت غمگین ماندن است. متأسفانه، به‌عنوان کسی که قرار نیست برود، من تنها منتظر وداع بعدی می‌مانم. و هرچه زمان می‌گذرد خود را در کشور خودم تنهاتر می‌بینم و این مفهوم ایزوله شدن است
| طنین ترابی | ۰۷:۳۹ | ۱۳۹۶ | ایران | Thé Dérive
کاوشی در مسائل اجتماعی و فرهنگی. رقصنده در بین مردم در بازار قدیمی تهران، واکنش و پاسخ افراد را مشاهده می‌کند
خلوت | رویا کشاورز | ۰۷:۲۷ | ۱۳۹۴ | ایران
در این پروژه، من در سه مفهوم اصلی در هنر عمومی کار کرده‌ام. فضای شخصی، ترکیب انرژی و جنبش. این سه مفهوم وقتی در مورد محیط عمومی صحبت می‌کنیم ادغام می‌شوند.
من بیش از ۲۵ سال است که در تهران زندگی می‌کنم و تفاوت زیادی بین مفهوم فضای شخصی در این شهر در مقایسه با شهرهای خارجی که از آنها بازدید کردم و تعاریفی که در دوره‌های دانشگاهی به آنها داده‌ام، شاهد بوده‌ام.
این سوءتفاهم در مورد فضای شخصی در تهران عمیقاً بر روابط جامعه و خانواده تأثیر می‌گذارد. علت اصلی این رویکرد اشتباه در فضای شخصی ارتباط تنگاتنگی با ویژگی‌های فرهنگی خاورمیانه دارد.
مشکلات مربوط به حریم خصوصی و فضای شخصی در کوچک‌ترین ساختار جامعه، خانواده بسیار متداول است. خانواده در فرهنگ ایرانی از جایگاه اصلی برخوردار است و با قرار گرفتن در کانون جامعه، تأثیر مستقیمی در نحوه استفاده یا یادگیری افراد از فضاهای عمومی دارد. به‌طور خاص، نبود احترام یا نبود احترام کافی برای فضای شخصی دیگران در این شهر پرجنب‌وجوش با تقریباً سیزده میلیون نفر جمعیت وجود دارد.
در این پروژه، من سعی کردم واکنش و رفتار عابران زمانی که به فضای شخصی آنها حمله می‌شود، تجزیه‌وتحلیل و فیلم‌برداری کنم، فضای شخصی مردم عادی در حال عبور و یا کسانی که مشغول کار در این محل عمومی هستند، با به طرق خلاق و غیرمنتظره توسط رقصندگان اشغال می‌شود. این انرژی را که از رقصندگان دریافت می‌کنند چگونه دریافت می‌کنند و چگونه این فضا را به اشتراک می‌گذارند.
سگ‌دو | مونا کاکنج | ۰۷:۰۰ | ۱۳۹۴ | ایران-آلمان
چند سال پس از انقلاب سال ۱۹۷۹ ایران، جمهوری اسلامی تازه تأسیس، مالکیت سگ را محکوم کرد. تعداد گربه‌ها، چه خانگی و چه خیابانی، به‌شدت افزایش یافت و تبدیل به یکی از ویژگی‌های متمایز تهران شد، درحالی‌که دیدن سگ‌ها در معابر عمومی به پدیده‌ای نادر بدل شد. درحالی‌که در شهر کلن آلمان، صاحبان سگ با افتخار همه‌جا دیده می‌شوند. پس گویا شرق و غرب مانند سگ و گربه باهم می‌جنگند. هرچند گاهی سگ و گربه خیلی خوب باهم کنار می‌آیند که نمونه‌های آن در ویدئوهای یوتیوب فراوان است. پروژه سگ‌دو با سیالیت این استعاره‌ها بازی می‌کند. این پروژه، به نحوی آیرونیک، به تفاوت‌های فرهنگی گربه‌های خیابانی تهران و سگ‌های خانگی کلن اشاره دارد
نویز سرخ | فوژان خواجه | ۰۲:۱۴ | ۱۳۹۷ | ایران
این ویدئو از ترکیب موج امروز جوانان ایرانی و الصاق تصویرهای از آئوکیگاهارا، جنگل خودکشی، و تاکاکانونوما، پارک تفریحی متروکه، در ژاپن ساخته شده است. مکان‌هایی که به دلیل اتفاقات تلخ گذشته شناسایی می‌شوند و فضایی مبهم را به ذهن می‌آورند، گونه‌ای زندگی بی‌مهابا که به راه رفتن بر لبه مرگ و زندگی می‌ماند
آیا جاده سرنخی نشان می‌دهد؟ | نبراس هویزاوی | ۱۷:۱۷ | ۱۳۹۷ | ایران- آمریکا
روباه از صحرای بی‌آب‌وعلفی به دشتی بکر رسیده بود، در امتداد دشت قدم‌زنان به جاده ایی رسید نه خسته بود و نه تشنه حس مسیریابی لذت بی‌پایانی بهش می‌داد، گذر ماشین‌های جاده رو می‌دید و گفت: نمی دونم آیا در امتداد ماشین‌های چپ جاده حرکت کنم یا در مسیر ماشین‌های راست، همان لحظه نور یکی از ماشین‌های چپ جاده از تنش به زیبایی عبور کرد و گفت رو به بالا در امتداد ماشین‌های چپ حرکت می‌کنم. بی‌مقصود و مقصد با لذت تماشای نورهایی که تنش رو روشن می‌کردند قدم‌زنان می‌رفت، ناگهان صدای مهیبی به گوشش رسید و برخورد دو ماشین در مقابل چشمانش اتفاق افتاد، رو به فرار گذاشت و می‌دوید و گفت: اگر از سمت راست جاده می‌رفتم شاهد یک چنین چیزی نبودم، جاده‌ی زیر پا خندید و گفت: من خیلی بیش از این‌ها منتظرت بودم. روباه گفت: اما من انتخاب کردم، جاده گفت: و من پیش‌گویی. روباه گفت: بعد ازاینجا به کجا میرم، جاده گفت: تو خودت مختاری انتخاب کن. روباه گفت: اما تو می دونی، جاده گفت: می دونم اما تصور انتخاب شیرین
DETOUR TO TEHRAN. Filmweekend @schikaneder Kino. Nov 17 & 18, 2018
Cinema Iran Iranisches Filmfestival München 12. – 14. Juli 2019
