نشست نیومدیا شماره‌ی ۵۶ | سارا مسکه

نشست نیومدیا شماره‌ی ۵۶ | سارا مسکه

کشت پایا (permaculture) + هنر = محیط‌هایی برای گذار

دوشنبه ۱۰ اردیبهشت ۹۷ – ساعت ۶ عصر
پروژه‌های نیومدیا

Maria Thereza Alves, Ballast Seed Garden, 2012-2016, © Arnolfini Gallery

تغییرات دمایی، آلودگی، اسیدی شدن اقیانوس‌ها، انقراض، خشکسالی!
این اصطلاحاتِ ترسناک و بزرگ دیگر تنها «اصطلاحات ترسناک و بزرگ» نیستند. در واقع ما آن‌ها را در مناطق مشخصی از جهان می‌بینیم، احساس می‌کنیم و همین حالا هم از آن‌ها در رنج و عذابیم. آن‌ها بر زندگی ما اثر می‌گذارند و آن را به مسیرهای مشخصی می‌کشانند. نوع بشر همیشه تصور می‌کرده است که تحت تاثیرات جانبی و بلندمدت این بلایا قرار نخواهد گرفت؛ یا حداقل این مسایل گریبان‌گیر تمام انسان‌ها نخواهد شد‌. اما آرام آرام برای انسان‌ها روشن می‌شود که دوگانه‌ی «ما» و «طبیعت» را تنها ساخته‌اند تا از تقابل میان این دو به نفع انسان استفاده شود؛ ما از منابع طبیعی بهره‌برداری می‌کنیم و آن را تغییر می‌دهیم بدون توجه به این‌که این کار خود ما را هم تغییر خواهد داد.
این روزها تغییرات با ما سخن می‌گویند و ما تلاش می‌کنیم بشنویم و درک کنیم. به همین دلیل است که هنر، جامعه و نظریه قصد ترجمه‌ی آن‌چه فکر می‌کنند باید درک شود را دارند. پژوهش‌گرانی چون برونو لاتور و دونا هارووی درباره‌ی هم‌زیستی میان انسان‌ها و غیر-انسان‌ها صحبت کرده‌اند. استیسی آلیمو «فعالیت برهم‌کنشی» را به عنوان رویکردِ جدیدِ تاثیرات دوسویه، پیشنهاد می‌کند.
هنر بوم‌شناسانه نیز بیشتر و بیشتر درمی‌یابد که همه‌چیز به‌هم مرتبط است و بر اساس اکوسیستم و تغییرات آن به خلق آثار هنری می‌پردازد. آن‌ها وضع موجود محیط‌های برای گذار را نشان می‌دهند. شکل‌هایی چون آثار هنری محیطیِ مشارکتی، آثار هنری پژوهش‌محور، که از طریق داده‌های مستند قابل ردیابی هستند و همین‌طور چیدمان‌ها و اجراهای فضای باز، همه زیر ‌عنوان هنر کشت پایا (permaculture art) معرفی می‌شوند. در هنر کشت پایا تجربه‌ی مشارکتی می‌تواند ترکیبی باشد از هنر و اکوسیستم. کارها به‌جای شبکه‌ای با چارچوب سلسله‌مراتبی، که انسان در راس آن قرار دارد، در یک نگاه غیرهرمی به اکوسیستم‌ها شکل می‌گیرند که همه‌ی بازیگران در آن نقشی مساوی ایفا می‌کنند.
این رویکرد برای دهه‌ها در طراحی کشت پایا مورد استفاده قرار می‌گرفت. اصطلاح طراحی کشت پایا را، که یک روش مدیریت اکوسیستم است، بیل مولیسون و دیوید هولمگرن در دهه‌ی هفتاد میلادی معرفی کردند. هدفِ طراحی کشت پایا خلق یک اکوسیستم پایدار است.
این گفتار قصد دارد تا رابطه‌ی طراحی کشت پایا را با هنر بوم‌شناسانه بررسی کند. هدف درک آن است که چگونه شبکه‌های بوم‌شناسانه، هم در کشت پایا و هم در هنر بوم‌شناسانه نمود می‌یابند، شباهت‌ها در کجاست و چرا عقل حکم می کند از کشت پایا به‌عنوان منظری برای پدید آوردن آثار هنری چندلایه، بر مبنای شبکه‌های روشنگرانه بوم‌محور استفاده کنیم.    

سارا مسکه، دانشجوی دکترای دانشگاه پست‌دام است و بر روی فرآیندهای تحقیق و شبکه‌ها در هنر بوم محور کار می‌کند. او محقق مرکز مطالعات رسانه‌ی براندنبرگ است که سخاوتمندانه پژوهش‌های او را حمایت می‌کند. مسکه همچنین به عنوان کیوریتور مستقل فعالیت می‌کند و عضو هیات مدیره‌ی گرونر کولتوراست؛ اتحادیه‌ای تعاملی در برلین که دغدغه‌اش کشت پایا و سبک زندگی پایدار است. اخیرا او، به همراه آیت نجفی، فیلمساز و کارگردان، آرتا آتلیه جی-بی-آر  را در برلین پایه نهاده‌اند تا به ترویج پروژه‌های بینارشته‌ای با تمرکز بر هنر و اکولوژی بپردازند. پیش از آن اودر دانشگاه ژوهانس گوتنبرگ شهر مینز آلمان در رشته‌های تاریخ هنر و مدیریت کسب و کار تحصیل کرده است و بر روی پروژه‌های نمایشگاهی بسیاری کار کرده‌است از آن جمله نمایشگاه‌هایی در موزه‌ی مورس‌برویش در لورکوزن، موزه‌ی ویسبادن و زد-کا-ام و مرکز هنر و رسانه‌ی کارلسروهه.