پروژههای نیومدیا با همکاری آرشیو ویدیویی پارکینگ برگزار میکند
حسادتهای شهری: آرشیو دوسالانهی سرگردان تهران
گشایش جمعه پنجم خرداد نود و شش از ساعت پنج تا هشت شب
روز جمعه پنجم خرداد از ساعت پنج تا هشت شب، پروژههای نیومدیا برای بازیابی و نمایش آرشیوی پروژهی دوسالانهی سرگردان تهران پذیرای شماست. این مجموعه که به صورت گروهی کیوریت شده است به تدریج با جمعآوری تکهها و یادها با مشارکت شرکت کنندگان و دست اندرکاران تکمیل میشود. روز سهشنبه، نهم خرداد ساعت شش عصر نیز پای صحبت یکی از کیوریتورهای این دوسالانه مینشینیم و امیدواریم با دعوت از تعدادی از دستاندرکاران و هنرمندان به بررسی ابعاد مختلف مباحث طرح شده بپردازیم.
نه سال پیش از این، در سال 2008 در پنجاهمین سالگرد اولین بیینال تهران، که در سال 1958 به همت مارکو گرگوریان به راه افتاد، تهران همچنان یک بیینال هنر معاصر نداشت. فرای گرفتار آمدن در چرایی این امر، دوسالانهی سرگردان تهران با عنوان «حسادتهای شهری»، با عاریه گرفتن مفهومی که وجود خارجی نداشت و امکان برپاییاش بسیار دور از ذهن بود، به جاده زد؛ حرکت خود را از شهر استانبول آغاز کرد و پس از توقف در شهر برلین از تاریخ سوم تا دهم آوریل 2009 در بلگراد برگزار شد. ایستگاههای بعدیاش شهرهای لندن، بیروت و گدانسک بودند. قرار بر آن بود که تا ماه می سال 2010 به حرکت خود با این عنوان ادامه دهد و برگزارکنندگان آن امیدوار بودند حرکت دوسالانه سرگردان تهران پس از آن نیز ادامه یابد ولی مصادف با اتفاقات پس انتخابات خرداد هشتاد و هشت در ایران، ادامهی مسیر دوسالانهی سرگردان تهران متوقف گردید و آثار شرکت کنندگان هم اکنون در آرشیوی در شرق شهر برلین نگهداری میشوند.
ایدهی دوسالانهی سرگردان تهران در اواسط سال 2007 از گفتگوهای انتقادی دو هنرمند و کیوریتور مستقل ایرانی و ترک، امیرعلی قاسمی و سرهت کوکسال شکل گرفت که با بازنمایی و سیاست و اقصاد تنیده در اطراف آن زاویه داشتند. دوسالانهی سرگردان تهران با فراخوانی بینالمللی و بودجهای بسیار محدود برپاشده بود و به بهنمایش درآمدن آثار متفاوتی در مدیومهای مختلف از هنرمندان نوپا و مطرح در کنار یکدیگر انجامید.
هویت دوسالانهی سرگردان تهران بر خلاف دوسالانههای رایج به جغرافیای خاصی محدود نمیشد، با قرار گرفتن در هر فضا و جغرافیایی شکل میپذیرفت و قابلیت آن را داشت که در هر بستر اجتماعی تغییر کرده و ایدههای جدیدی در اجرای آن پیاده شود. حسادتهای شهری با آثاری چون عکس، نقاشی، پوستر، تصویرسازی، ویدئو، فیلم کوتاه، انیمیشن، اینستالیشن، پرفورمنس، موسیقی و صدا و با حضور بیش از 450 هنرمند از کشورهای مختلف فعالیت خود را آغاز کرد و تا پایان این سفر با فراخوانهای جدید، هنرمندان دیگری با آثار خود به آن پیوستند. دوسالانهی سرگردان تهران در بلگراد را نزدیک به 90 اثر ایرانی همراهی کرده و در بخشی از آن محسن راستانی، خبرنگار و عکاس به معرفی آثار خود پرداخت. گروه موسیقی فانک – راکِ بالگرد از ایران، گروه موسیقی تجربی گودوبیک از هلند و گروه بلگراد نویز سوسایتی از جمله گروههای موسیقی شرکتکننده در این دوسالانه بودند.
در مروری که بر این رویداد در همان سالها نوشته شده است میخوانیم:
امیرعلی قاسمی یکی از برگزارکنندگان دوسالانه سرگردان تهران / حسادتهای شهری بر این عقیده است که آثار ایرانی در خارج از ایران همیشه در یک چهارچوب بسته و در یک جعبه با لیبل ایران یا خاورمیانه معرفی میشوند که هیچگونه ایدهی خلاق یا پدیدآورندهای را پشت خود ندارند. او با این نگاه که هنرمندان به کسی احتیاج ندارند تا آنها را شکار کند با نظر به اینکه نتیجهی برگزاری دوسالانههای بیشمار دولتی در تهران از دست رفتن هرگونه احساس همکاری میان هنرمندان است، مزیت راهاندازی دوسالانه سرگردان تهران را استقلالی میداند که با بودجهی بسیار کم در هر جایی میتواند به دست آید. این هنرمند با اشاره به این که دوسالانهها عموما حرکتهایی رسمی یا تجاری هستند که رقابت فرهنگی شهرها را دامن میزنند و همنوا با سرمایهگذاران و اهداف خاص خود، تغییر شکل مییابند، خارج شدن از یک جغرافیای خاص را راهحلی برای بازتر و آزادانهتر عمل کردن میداند
یکی از دغدغههای ذهنی برگزارکنندگان دوسالانهی حسادتهای شهری که دوسالانه را در شهرهای مختلف و در مکانهایی خاص برگزار میکنند مشاهدهی تغییر بافتهای اجتماعی محلههایی است که به نوعی به بررسی ارتباط هنر با پدیدهی اعیانسازی شهری پیوند میخورد. در سالهای اخیر محلههای بدنام، یا فرسودهی شهرها که از نظر رشد اجتماعی در سطح پایینی قرار دارند آرام آرام مورد توجه هنرمندان و قشر مرفهتری واقع میشوند که با ایجاد کافهها، گالریها و آتلیههای هنری، محله مورد نظر را به محلهای قابل سکونت برای افراد ثروتمند تبدیل میکنند. به این ترتیب آنها که از طبقه اجتماعی پایینتری برخوردارند دیگر نمیتوانند قیمتهای گزاف ملک در این محلهها را پرداخت کنند و جای خود را به طبقه مرفهتر میدهند.
برگزارکنندگان حسادتهای شهری با طرح این سوالات که «چنین حرکتی آیا به معمولی سازی کمک میکند؟»، «مقاصد اقتصادی از بین بردن شیوه زندگی عدهای، چه میتواند باشد؟» و «این که به عنوان یک هنرمند چه کاری میتوان در این راستا انجام داد؟» به حرکت کاروان مانند خود ادامه میدهند.
آدرس: کریمخان، خردمند شمالی، اعرابی 3، پلاک3
کانال جامعهی نیومدیا را دنبال کنید:
@NEWMEDIASOCIETY